Masterplan voor de Floraliënhal

Eén van de deelstudies van het Masterplan voor de gebouwencluster in het Citadelpark, Gent

Het Masterplan
Midden in het grootste stadspark van Gent, het Citadelpark, ligt een grootschalige, ondoordringbare gebouwencluster. Deze cluster werd ter gelegenheid van de Wereldtentoonstelling van 1913 gebouwd als een gigantisch Eeuwfeestpaleis op een plaats waar vroeger een oud fort stond. Een eeuw later is de plek onherkenbaar veranderd; de serre werd omgebouwd tot de velodroom ’t Kuipke, de oorspronkelijke inkom van het paleis werd afgebroken en vervangen door het modernistisch congrescentrum ICC Gent en op de oostelijke kop verrees eind jaren ’90 het Stedelijk Museum voor Actuele Kunsten (S.M.A.K). De drie gebouwen waren functioneel en ruimtelijk volledig van elkaar gescheiden en de imposante, maar lege Floraliënhal in het hart hiervan, functioneerde als een onzichtbare buffer en scheidingsruimte en geraakte in verval.
Het nieuwe masterplan wil de stedelijke rol en de ruimtelijke integratie van deze gebouwencluster in het omliggende parklandschap herdefiniëren en focust op de reconversie en restauratie van het ICC, de Floraliënhal en het SMAK. Het wil een exploratieve buurt- en stadsdynamiek creëren waar stad, cultuur, natuur en het ontmoeten op een open en verrassende manier in symbiose gaan.

De Floraliënhal
In de kern van de gebouwencluster ligt de imposante, vandaag leegstaande Floraliënhal als een enorme overdekte plek in het midden van het park, met een oppervlakte net iets kleiner dan het Sint- Pietersplein van Gent. We onderzoeken de potenties en wat ze kunnen betekenen voor het park en voor de aanliggende gebouwen het Kuipke, SMAK en ICC, elk met zijn programma.

Het voorstel is gebaseerd op het toekomstbeeld van de Stad Gent voor het park, waarin de huidige footprint aanzienlijk wordt verkleind ten voordele van meer oppervlakte voor het park. We bekrachtigen dat het park een tuin voor de buurt én een park voor de stad is, door van de Floraliënhal een overdekte, toe te eigenen stedelijke ruimte te maken die een belangrijke stapsteen wordt tussen station, stad en universiteit waar ‘ontmoeten in erfgoed’ een natuurlijk onderdeel wordt van een stedelijke ervaring. De Floraliënhal kan geprogrammeerd worden maar ook een heel kalm alledaags gebruik, vb door er ’s morgens door te fietsen, is op zich heel waardevol. Het is juist door de enorme schaal van de hal dat er intieme plekken kunnen ontstaan en deze dagdagelijkse functies erin kunnen plaats vinden. De Floraliënhal zal hierdoor langzaamaan opnieuw deel uitmaken van het collectieve geheugen van de Gentenaars.

Door de hal diagonaal doorwaadbaar te maken en de toegangen naar ICC, Smak en het Kuipke vanuit de hal te organiseren, zal ze ook opnieuw intensief gebruikt worden door musealiefhebbers, congresbezoekers, vrijetijdstoeristen, enz. We vangen een stuk van de stedelijke dynamiek op en ontlasten het park, waardoor het park meer park kan zijn. Het plan houdt ook in dat op termijn de Azaleahal, de Rode Poort, en alle gebouwen in de oksels van de kruisfiguur gesloopt worden, waardoor het contactoppervlak van de Floraliënhal en het park groter zal worden. Het park zal dan als vanzelfsprekend voortvloeien in de hal waar het nu op sommige plekken nog als een ring rondom de gebouwen ligt.

In hetzelfde masterplan onderzoeken we de rol van het Kuipke dat vandaag geen enkele interactie aangaat met de omgeving. Door in de plint een programma te voorzien met kleine organisaties zoals buurtsport en kleinere sportclubs ontstaat er een actieve gevel in het park waar clubs met sport en spel ook een rol kunnen opnemen in het park zelf. De wielerpiste kan dan weer een verlengde vormen van de publieke ruimte van de Floraliënhal door meer mobiele sportinfrastructuur te voorzien zoals vb skaten.

• opdrachtgever sogent, Stad Gent
• locatie Gent
• datum 2018 heden
• status bouwaanvraag/uitvoeringsontwerp
• ism 51N4E, 51N4E eco inc., Plant en Houtgoed (landscape)
• studiebureau Bollinger+Grohmann (stabiliteit), Ingenium (technieken), eld (raming)